7 / 12
Jongeren over gezag
Gezag betekent voor iedereen wat anders. Het is bijvoorbeeld afhankelijk van waar je vandaan komt, wanneer je geboren bent of wat je in leven hebt meegemaakt – kortom: het is afhankelijk van wie je bent. De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) vond het dan ook belangrijk om in zijn gezagstraject zoveel mogelijk perspectieven op het thema mee te nemen. Een bijzonder centrale rol was weggelegd voor jongeren. Hieronder leest u welke activiteiten de Raad voor het Openbaar Bestuur in dat kader ontplooid heeft.
Filosofiestudenten over gezag
Twee groepen filosofiestudenten – van de opleiding Applied Ethics van de Universiteit Utrecht (UU) en de opleiding Publieksfilosofie van de Universiteit van Amsterdam (UvA) – schreven voor de ROB papers over het thema gezag. Yuri Taks, Noa Harmsen, Quint Dekker en Fiore Nicolai (UU) deden voor de ROB onderzoek naar de relatie tussen macht en gezag. Ze wezen in hun paper onder andere de gevaren van een overheid die alleen op macht leunt, zonder dat die macht gedragen wordt door de samenleving. Studenten Jan Haasbroek, Jaron van der Veer en Wouter van Eijk (UvA) gingen in hun papers in op de historische dimensies van gezag en de manieren waarop gezag zich verhoudt tot begrippen zoals ‘vrijheid’ en het ‘sociaal contract’.
Internationale studenten over gezag
Op 9 november 2022 ontving de Raad voor het Openbaar Bestuur een aantal internationale studenten van de Digital Society School (een samenwerking van de Hogeschool van Amsterdam en het Rathenau Instituut) om te praten over het signalement Gezag herwinnen. Na een duiding van het typisch Nederlandse woord ‘gezag’ volgde een discussie over wat het in de thuislanden van de studenten betekent om ‘gezag’ te hebben en ‘gezagswaardigheid’ te zijn. Een belangrijk onderwerp daarbij was de betrouwbaarheid van overheden in internationaal vergelijkend perspectief en gerelateerde thema’s zoals corruptie.
Het gezag van de overheid in de ogen van studenten Social Work
In het kader van het gezagstraject van de ROB organiseerde onderzoeker Sietske Zweegman van Inholland Amsterdam focusgroepen met een aantal van haar studenten van de opleiding Social Work. Tijdens deze focusgroepen werd stilgestaan bij ervaringen met de overheid – van de studenten en hun naaste omgeving zélf, maar ook van de cliënten waar ze als sociaal werkers in opleiding mee in contact staan. Studenten benoemden tijdens de sessies dat de overheid voor veel mensen in Nederland ontoegankelijk is. Ook vonden zij dat er sprake is van eenrichtingsverkeer omdat de overheid met regels en richtlijnen komt, maar de burger eigenlijk niet kan reageren. Een aantal studenten benoemde dat de overheid er alleen voor mensen is die naar school zijn geweest en ‘het snappen’. Hierbij verwijst ‘het’ naar regels, de taal, de normen en de cultuur.
Symposium De Toekomst van gezag
Op 30 november 2022 sloegen de Raad voor het Openbaar Bestuur en studenten van de Veerstichting de handen ineen voor een bijeenkomst over de toekomst van gezag. Tijdens een drukbezochte middag in het auditorium van het ministerie van Binnenlandse Zaken kwamen studenten en andere geïnteresseerden samen om te luisteren naar bijdrages van onder andere Huri Sahin (Raad voor het Openbaar Bestuur), Rudy van Belkom (Stichting Toekomstbeeld der Techniek), Tim Sweijs (The Hague Centre for Strategic Studies) en Niels Woudstra (vml. Defensie, militair en geopolitiek adviseur). Tijdens de bijeenkomst werden vragen over macht en gezag niet alleen in verband gebracht met het Nederlandse openbaar bestuur, maar werden deze begrippen ook in het licht van de voortschrijdende digitalisering en de veranderende geopolitieke situatie in de wereld bezien.